“Het cluster is nog maar net begonnen en heeft nu al een hoop bekendheid. Iedereen kijkt naar ons!”

In 2015 heeft RWB REAP subsidie toegekend aan het project Pyrolyse Cluster Moerdijk. Inmiddels is het REAP project afgerond, maar het project krijgt een vervolg dankzij OP-Zuid subsidie. Ik sprak met Raimo van der Linden van REWIN West-Brabant en Manon Baartmans van Havenbedrijf Moerdijk over Pyrolyse Cluster Moerdijk. Raimo is 1,5 jaar werkzaam bij REWIN West-Brabant als projectmanager Biobased Economy. Hij brengt partijen bij elkaar in het project. Manon Baartmans is programmamanager commercie bij Havenbedrijf Moerdijk. Haar rol in dit project was die van projecttrekker. “Mede door inzet van REAP subsidie is in de regio een succesvol cluster gevormd dat zich richt op de verwerking van restafval tot eindproduct. Daar zijn we trots op”.

Wat houdt pyrolyse eigenlijk in?
“Pyrolyse betekent het verhitten van een grondstof, zoals gras, hout en plastics. Daarbij is geen zuurstof aanwezig. Door het verhitten worden moleculen in kleine stukken geknipt. Hierdoor ontstaat een nieuwe stof, zoals olie, kool of gas. Deze nieuwe stoffen zijn (meestal) nog niet klaar voor gebruik. Daarom worden ze verder verwerkt tot bijvoorbeeld brandstof, houtskool of energie.”

Wat hebben jullie bereikt?
“Met inzet van REAP subsidie hebben we het voor elkaar gekregen dat een formeel cluster van 14 partijen is gevormd. Het gaat naast het Havenbedrijf Moerdijk en REWIN om de volgende partijen: Avans, B.N.M. Holding BV, SABIC, Goodfuels, Teknow Systems BV, Nettenergy, Nimaro Ageno, Charcotec, Waste4ME, DSM, Delphy en TU/e. Het unieke aan het cluster is dat er een samenwerking is ontstaan in de gehele keten van reststroomleverancier tot eindgebruiker. Het is nog maar net begonnen en we krijgen al een hoop aandacht. Iedereen kijkt naar ons!”

Waarom is het project juist in Moerdijk uitgevoerd?
“Port of Moerdijk is de vierde zeehaven van Nederland. Op het haven en industrieterrein Moerdijk worden al op verschillende manieren reststoffen verwerkt. Ook is er al ervaring met de techniek pyrolyse. Dit cluster heeft onze interesse vanuit het potentieel om op te schalen naar grote volumes en de doorontwikkeling naar bioraffinage. De clustervorming is van groot belang om het project een stap verder te brengen.”

Wat is er nog meer gedaan?
“Naast het vormen van een cluster zijn er in totaal 57 waardeketens geïdentificeerd opgebouwd uit een grondstof, een technologie en een afnemer (eindgebruiker). Hieruit zijn 30 ketens (businesscases) geïdentificeerd die verder worden onderzocht. De meerwaarde van dit project is dat partijen samenwerken om uiteindelijk een commercieel succesvolle innovatie naar de markt te brengen. Partijen zijn geen concurrenten meer van elkaar, maar inspireren elkaar tot innovatie.”

Ik heb gelezen dat ruim drie miljoen euro OP-Zuid subsidie is toegekend voor de vervolgfase van het project. Dat is een behoorlijk grote bijdrage. Daarmee kan een grote stap gemaakt worden. Kunnen jullie hier meer over vertellen?
“In de volgende stap worden voor de geïdentificeerde ketens gedurende vier jaar lang verkennende tests uitgevoerd op pilot schaal. Dit betekent dat een grondstof, zoals gras, wordt verwerkt met een bepaalde pyrolysetechnologie. Vervolgens gaan één of meerdere eindgebruikers de eindproducten, zoals brandstof, analyseren of testen. De eindproducten worden bijvoorbeeld onderzocht op samenstelling, verbrandingswarmte (energetische inhoud), enz. Net zo lang tot de eindgebruiker er tevreden over is. Het doel van dit vervolgproject is commerciële pyrolyse installaties uit te rollen binnen Zuid-Nederland en daarbuiten. Doordat we gaan testen op Port op Moerdijk verwachten we dat andere partijen willen aansluiten en zich in de regio gaan vestigen. Hiernaast haal je meer innovatief vermogen naar de regio. Het is een enorm pluspunt om op een fysieke locatie te kunnen testen. Dit zet de regio op de kaart.”

Wat gaat de consument merken van dit project?
“De consument kan straks bijvoorbeeld autorijden op biobrandstof. Om dit te realiseren is het belangrijk dat die consument ook zijn steentje bijdraagt. Het besef ontbreekt soms nog dat reststoffen, zoals plastic huisafval omgezet kunnen worden naar nieuwe eindproducten.”

Het REAP-project is nu afgerond. Wat is volgens jullie de kracht van het subsidieprogramma REAP?
“De kracht hiervan is dat het een laagdrempelig programma is. Er is direct contact met de subsidieadviseur, Heleen van Exsel. Zij levert snel feedback op de subsidieaanvraag. Er is behoefte aan een subsidiepot waarbij relatief kleine bedragen worden toegekend. Met een kleine bijdrage kunnen grote investeringen tot stand komen.”