De Ravelijnlezing is een jaarlijks terugkerend kennis- en netwerkevent in de Vlaams-Nederlandse delta. Het wil een platform zijn waarop politieke, economische en sociale onderwerpen worden besproken en de impact die ze hebben op de regio. Hierbij richt de stichting die achter de lezing zit zich op het bij elkaar brengen van de Triple Helix, ofwel: overheid, ondernemers en onderwijs.

Iedereen die ertoe doet
Iedereen die ertoe doet in de regio en/of de onderhoudssector is er bij in theater De Maagd. Van de Commissaris van de Koning Wim van de Donk en de burgemeester van Bergen op Zoom, Frank Petter, tot vertegenwoordigers van organisaties als Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij, REWIN West-Brabant en World Class Maintenance (WCM). Ook het onderwijs is aanwezig, met onder meer ’t Rijks (technasium) en AM&TS (vliegtuigonderhoudsopleidingen). En veel, heel veel, mensen uit het bedrijfsleven: van Fokker Services en Royal IHC tot een startup als Ronik.

Agile maintenance
Commodore Mario Verbeek van Logistiek Centrum Woensdrecht is de eerste keynote-spreker. Zijn thema is Agile Maintenance. Ofwel: maintenance moet ‘wendbaar’ zijn. Om te kunnen anticiperen op de alsmaar wisselende condities bij missies en de verschillende impact daarvan op de helikopters en dus op het onderhoud. Daarnaast heeft een maintenance organisatie te maken met de snel voortschrijdende technologische ontwikkelingen, zegt hij. Verbeek: “Organisaties moeten dat bijhouden. Dat is een kans.”

Niet gestelde vragen
Verandering is de enige constante in deze wereld, vindt Verbeek. Daarom is het volgens hem nodig om netwerken te verbinden én om met elkaar te veranderen. “Ik zoek antwoorden op de vragen die ik nog niet heb gesteld.” Het hek op Aviolanda is onlangs fysiek geopend. Nu wil LCW ook in een ecosysteem, zegt Verbeek. “Achtennegentig procent van de oplossingen ligt buiten het bestaande netwerk.” Verbeek sluit af met de oproep om contact op te nemen en om samen naar nieuwe maintenance-oplossingen te zoeken.

Vijftien tot twintig miljard euro
De tweede keynote is van Michiel van der Maat van Fokker Technologies en tevens voorzitter van NIFARP. Hij gaat in op de komst van de F-35 en de impact daarvan op de regio. Hij geeft aan dat er in de bouwfase van het nieuwe toestel inmiddels voor een miljard euro is gefactureerd door Nederlandse bedrijven (onder meer Fokker Elmo uit Woensdrecht), maar dat er pas aan het onderhoud echt kan worden verdiend. Verwachte omzet tijdens de gebruiksfase: vijftien tot twintig miljard euro. Hij benadrukt dat (West-)Brabantse bedrijven vooral moeten focussen op de dingen waar ze goed in zijn, zoals composiet.

Vliegtuigonderhoudscluster Aviolanda Aerospace
Voor de twee keynote-sprekers was er een kort programma met zogenoemde Innovation Talks. Directeur Ed Heinen van Aviolanda Aerospace ging in op het (vliegtuig)onderhoudscluster op en rond de luchtmachtbasis. Een cluster dat bestaat uit een civiel en militair deel die elkaar steeds meer weten te vinden volgens de Aviolanda-directeur. Hij stond ook nog stil bij de nieuwe vestiger LR Systems dat een laserrobotsysteem ontwikkelde dat volautomatisch de verflagen van vliegtuigen verwijdert. De ontwikkeling hiervan vond plaats in een innovatieproject van REWIN op Aviolanda. Regionale én internationale partners en onderwijsinstellingen als Avans werkten mee aan het project. LR Systems levert de regio vijftig tot honderd nieuwe banen op.

Development Center for Maintenance of Composites
Dat de interactie tussen civiel en defensie toeneemt blijkt uit de recente vestiging van composietenbedrijf Airborne op het militaire deel van Aviolanda. Medewerkers van Airborne en van LCW repareren en onderhouden er samen de composieten rotorbladen van de defensiehelikopters. Marco Brinkman van Airborne Services stond uitgebreid stil bij DCMC, het Development Center for Maintenance of Composites (DCMC). Dit is een samenwerkingsverband opgezet door Fokker, TU Delft, Airborne en NLR.

Brinkman: “Composieten is booming business, maar vooral in de nieuwbouw. Composietinspectie en onderhoud loopt ver achter. Dat is een kans.” Hij benadrukt dat DCMC een initiatief is vanuit de behoefte in de regio dat niet ‘technisch gestuurd’ is, maar marktgedreven. “DCMC overbrugt de zogenoemde valley of death in de ontwikkelfase tussen universiteit en het bedrijf dat het naar de markt brengt.”

Aanjaagfunctie
Tijdens de afsluitende netwerkborrel kijkt Stefan van Seters van REWIN terug op een geslaagd evenement. “Alles wat we vandaag hebben gehoord en gezien onderstreept het belang van onderhoud. Voor de samenleving, voor de bedrijven en voor de regio. Daarnaast ben ik zelf erg content met het feit dat bij heel veel zaken die vandaag de revue passeerden REWIN een belangrijke rol speelde, of nog speelt. LR Systems was deelnemer in ons business development-project BAC, een traject dat vijf jaar duurde en zich nu uitbetaalt. En binnen BAC is ook hard getrokken aan het bevorderen van de civiel-militaire samenwerking en aan het ontwikkelen van een regionaal composietencluster. Mooi om te zien dat onze aanjaagfunctie werkt en dat die zaken zich nu concretiseren.”