Door het veranderende klimaat wordt die uitdaging voor de teler groter. Immers: zomers worden droger en warmer, herfst en winter worden natter. Het gevolg: in de zomer is steeds vaker sprake van een vochttekort, in het najaar en de winter van een vochtoverschot.

Nieuwe aanpak vereist
Om hun gewasopbrengsten te beschermen, moeten telers nieuwe manieren van watermanagement onderzoeken. Hun bedrijf staat of valt er immers mee. Bijbewateren in de zomer (door water op te pompen uit sloten en met beregeningskanonnen over het land te verspreiden) moet zoveel mogelijk voorkomen worden. Daar zijn meerdere redenen voor:

• Het is erg inefficiënt. Veel vocht verdampt in dergelijke warme periodes voor het de grond raakt
• Er is veel druk nodig om het water op te pompen, en die pompen werken veelal op diesel. Bij gebruik van diesel komt veel CO₂ vrij
• Het handmatig plaatsen en verplaatsen van de beregeningskanonnen is erg arbeidsintensief.

De oplossing ligt voor de hand: doseer op de teeltpercelen continu water naar behoefte en (weers)verwachting. Maar hoe pak je zoiets aan?  In West-Brabant, om precies te zijn in Wernhout, is bij Lodders Boomkwekerijen daarvoor een pilot gestart.

Pilot bij Lodders Boomkwekerijen in Wernhout
De huidige standaard in de sector is dat overtollig water via een ondergronds drainagesysteem wordt afgevoerd naar sloten, en vervolgens naar zee verdwijnt. In Wernhout wordt een innovatieve watergeeftechniek getest.
Er wordt bij Lodders in aanvulling op het drainagesysteem gebruik gemaakt van slimme druppelslangen. Hiermee kan naar behoefte meer of minder aanvullend water aan het systeem worden toegevoegd.

Vochtmeting met sensoren en app
Het vaststellen van de hoeveelheid en diepte van het vocht in de bodem gebeurt allang niet meer op het oog, of met de hand. Hiervoor worden geavanceerde bodemsensoren gebruikt. Door het digitaliseren van het perceel van Lodders zijn de gemeten data en verbanden tussen het weer, water, bodem en gewas inzichtelijk. Hiermee ontstaat objectief (bedrijfseconomisch en ecologisch) bewijs voor een al dan niet succesvolle proef. Nieuw in deze pilot is dat er een app wordt ontwikkeld, waarmee de teler op afstand kan zien wat de stand van zaken is.

Vergelijken met conventionele methodes
Het doel van de pilot is om vast te stellen wat de totale aanvullende (bijbe)watervraag is van het nieuw ingerichte perceel, en dat te vergelijken met het verbruik volgens de conventionele methode.

Eerste meetresultaten
Eind mei kwamen de projectpartners bij elkaar op de kwekerij van Lodders om een update te krijgen over de pilot. Wat is de exacte watervraag van Fagus Sylvatica (beuk) en hoeveel wordt er bespaard door toepassing van innovatieve watergeeftechnieken? Na het analyseren van de eerste meetresultaten hebben we met alle aanwezigen kennis gedeeld over bijvoorbeeld:

– De rol van bodembocht, zuurstof en andere chemisch-fysische eigenschappen van de bodem op de waterhuishouding;
– Het gebruik en toepassen van meteodata;
– Automatisering en aansturing techniek.

Projectpartners en financiering
Deze pilot is een samenwerking tussen Lodders Boomkwekerijen, Deltae Innovation Solutions, Waterschap Brabantse Delta, REWIN, Treeport Zundert, Groeibalans, Gemeente Zundert en Go-Tech

De proef wordt mogelijk gemaakt door financiële bijdragen uit het O&O fonds van Regio West-Brabant, van LIB en het Waterschap Brabantse Delta.