Financiering vinden en praktijktesten doen zijn vaak lastige hobbels om te nemen in een innovatieproces. Biobased ondernemers in het mkb die hun idee een stap verder willen brengen kunnen bij REWIN een innovatievoucher aanvragen. 

Het traject om van een biobased-productidee naar een daadwerkelijk product te komen, is lang en vol hobbels. Wat er op papier of in een lab goed uitziet, pakt in de werkelijkheid van een productieproces mogelijk anders uit. Maar een praktijktest kost veel geld én je hebt hiervoor een procesinstallatie nodig. “En dat is lastig voor veel mkb’ers”, zegt Hugo Dekkers van REWIN. Hij brengt financiering en testfaciliteiten bij elkaar met innovatievouchers van Bio Base NWE, een initiatief van de Europese Commissie. REWIN is verantwoordelijk voor de uitvoering in Nederland.

Mkb’ers in Noordwest-Europa (tot 250 medewerkers en tot 50 miljoen euro omzet) komen in aanmerking voor een innovatievoucher van maximaal tienduizend euro. In Nederland werden tot nu toe vijf vouchers toegekend. Twee aanvragen zijn in voorbereiding.

Koffiepulp

De biobased start-up Pectcof ontwikkelde een procedé om pectine uit koffiepulp te halen. Het jonge bedrijf kwam tijdens zijn zoektocht naar financiële steun in contact met REWIN en vroeg een voucher voor een praktijktest aan. Normaal komt de stof pectine (bindmiddel voor voedingsmiddelen) vooral uit appel- en citrusschillen. Pectcof haalt het uit koffiepulp, een restproduct dat in Zuid-Amerika gedumpt wordt als onbruikbaar afval. Pectine uit koffiepulp is interessant omdat er steeds meer vraag is naar een natuurlijk en niet dik makend bindmiddel voor de voedingsmiddelenindustrie. De financiële hulp en praktische steun van REWIN zijn zeer welkom, zegt Dieleman van Pectcof: “Zeker, anders moet je op zoek naar een business angel en dat is altijd lastig voor een start-up. En het verkrijgen van de voucher kan heel snel gaan. Vanaf het eerste contact tot en met het akkoord was binnen een maand rond.”

Opschalen

Waarom is een praktijktest nodig? Dieleman: “Je weet niet wat er gebeurt als je opschaalt. Wat in het lab prima verloopt, kan in een grotere productiebatch ineens een probleem zijn. Zo kwamen wij erachter dat we op bepaalde punten meer water toe moeten voegen om het materiaal te kunnen verpompen.” Een praktijktest kan ook leiden tot onverwachte voordelen, zo blijkt. Het concept was namelijk gebaseerd op een procedé met oplosmiddel. In de testfabriek, de Bio Base Europe Pilot Plant in Gent, bestaat echter ook de mogelijkheid om te testen met filtratiesystemen. “En dat bleek prima te werken. Het voordeel daarvan is dat het uiteindelijk goedkoper en veiliger werken is dan met oplosmiddel.” Het testen in de pilot plant gebeurt onder een non-disclosure agreement. Dieleman: “De academische ondersteuning is zeer sterk. De commerciële kant moet je zelf uitwerken.”

Fabriek en campus

Pectcof ziet potentie om te groeien naar een pilotplant in een van de havens in Nederland, bijvoorbeeld Rotterdam, Amsterdam of Moerdijk, want de grondstof komt van overzee. Dieleman gaat uit van een fabriek voor 3.500 ton grondstof. “Dat is zevenhonderd ton gereed product en daarvoor hebben we vijftien à twintig medewerkers nodig.” Samenwerken met andere biobased ondernemers en  nieuwe concepten uitdenken, blijft onderdeel van de business. Hiervoor ziet hij uitstekende mogelijkheden op bijvoorbeeld de Green Chemistry Campus. “Ja, er is een sterke pool van bedrijven in de biobased sector in West-Brabant. Daarnaast zijn de shared facilities voor laboratoriumonderzoek op de campus natuurlijk geweldig.”

Meer dan vouchers alleen

REWIN zorgt niet alleen voor de vouchers, maar zorgt ook voor begeleiding en concretisering, zegt Dekkers van REWIN. “Bijvoorbeeld bij het op papier zetten van een procedé, of door te ondersteunen bij de marktanalyse. Ik heb zelf een achtergrond in de procestechnologie, en dat helpt ook.” Dieleman: “Ja, bijvoorbeeld bij het verscherpen van de voucher applicatie zelf. Wij zijn – dankzij Hugo – in contact gekomen met een West-Brabants project dat natuurlijke vezels gebruikt om kunststof te versterken. Dus we kunnen zeer waarschijnlijk de koffiepulpvezels waarvan we eerst dachten dat het afval was, alsnog vermarkten. Hierdoor wordt onze businesscase nog beter.”

De Bio Base Europe Pilot Plant in Gent is volledig toegerust met state-of-the art apparatuur om op test- en demoschaal testen te kunnen uitvoeren. Biobased mkb’ers die op labschaal hun procedé hebben getest, kunnen in Gent opschalen. Met de innovatievouchers zorgt Bio Base NWE voor de eerste financiële ondersteuning. REWIN West-Brabant zorgt voor de praktische begeleiding. Er zijn in totaal vijftig innovatievouchers te vergeven. Ongeveer de helft daarvan is nog beschikbaar.

Hugo Dekkers van REWIN: “Voor nieuwe aanvragen geldt: het procedé moet al uitgewerkt zijn, zeg maar tot en met laboratoriumfase. Daarnaast moet het voucher ingezet worden in de pilotplant in Gent. Cofinanciering is niet nodig.” Een speciale commissie toetst vervolgens of een ondernemer in aanmerking komt voor een innovatievoucher.

REWIN zorgt er voor dat de mkb’ers de mogelijkheden van nieuwe business leren kennen. Daarom is de regionale ontwikkelingsmaatschappij in het Europese project Bio Base NWE gestapt. Via het project kunnen mkb’ers de stap maken naar opschaling en productie. Nieuwe aanvragen kunnen – via REWIN – ingediend worden tot eind maart volgend jaar. Dekkers doet hiervoor acquisitie om zo nieuwe bedrijven te selecteren. “Maar ondernemers in de biobased economy met een goed plan mogen mij zeker bellen.”

Per 1 maart 2015 is Hugo Dekkers helaas niet meer werkzaam bij REWIN. Meer informatie over innovatievouchers kunt u aanvragen bij Wiebe Logge, 076 – 56 46 776 of w.logghe@rewin.nl.